Charakterystyczną cechą wiązu szypułkowego są długie szypułki kwiatów (do 2 cm). Kwiaty są niewielkie i wiatropylne, pozbawione płatków korony, zebrane w pęczki po 15-30. Wiąz szypułkowy kwitnie wczesną wiosną (marzec, kwiecień).

"Wiąz długoszypułkowy u nas bardzo pospolity, poznaie się po długich szypulkach kwiatów i owoców (...) Szypułka kwiatowa ośm linii dluga; kielich pięknie brunatno czerwony, dzwonkowaty" [3]

Długie szypułki mają również owoce, orzęsione skrzydlaki (orzeszki otoczone skrzydełkiem), wiązu szypułkowego.

"Skrzydlaki rzęsowate mają 1/2 cala długości [1-1,5 cm] i 1/2 szerokości; wcięcie górne głebokie a dwa rogi od siebie odstaja.(...) Nasienie dojrzewa w końcu czerwca lub początku lipca. (...) U pospólstwa [wiąz szypułowy jest] pod nazwiskiem gabiny znajomy." [4]

Polską jesień złotą czynią m.in. liście wiązów, które przebarwiają się na intensywnie żółty kolor. Liście wiązów łatwo jest poznać po niesymetrycznej nasadzie - jedna strona blaszki liściowej kończy się wyżej niż druga.

Wiąz szypułkowy można odróżnić od innych krajowych gatunków wiązów po tym, że nerwy boczne jego liści są wyraźnie rozgałęzione tylko u nasady, która dodatkowo jest zawsze mocno niesymetryczna (z reguły różnica 3-4 nerwów bocznych).

"Drzewo to czerwonawo-plamiste, twarde, do Dębowego podobne, iest iedno z naylepszych. Tak iest mocne: że go, i kule armatne , nie łatwo potrzaskają, a dla tego zażywa się do budowania Okrętów." [5]

W przypadku wiązu szypułkowego warto też zwrócić uwagę na przypory, które wykształcają się często u nasady pnia. Cecha ta nie występuje u innych naszych wiązów.

"Pod względem lekarskim wiąz nie wielkie ma znaczenie; bywała jednak dawniej używaną z niego kora (...) jako środek wzmacniający w osłabieniu trawienia, w zimnicach, puchlinach wodnych, w dnie (artrytyzmie), krwotokach śluzotokach i t. p., a najwięcej w wyrzutach skórnych." [6]

Literatura:

1. Seneta W., Dolatowski J., 2006."Dendrologia" Wydanie II poprawione i uzupełnione. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2006. s. 160

2. Bugała W., 1991. "Drzewa i Krzewy dla terenów zieleni" wydanie II. Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, Warszawa 1991. s. 147-149

3. Michał Szubert. Warszawa 1827. "Opisanie Drzew i Krzewów Leśnych Królestwa Polskiego". DRUKARNIA N. GLÜCKSBERGA. s. 32-33

4. Józef Gerald-Wyżycki, 1845. Zielnik Ekonomiczno - Techniczny. Drukiem Józefa Zawadzkiego, Wilno 1845. s. 41

5. Krzysztof Kluk, 1786."Dykcyonarz Roślinny". Drukarnia J.K. Mci y Rzeczypospolitey, Warszawa 1786. s. 140

6. ENCYKLOPEDYJA POWSZECHNA TOM XXVI, 1867. WARSZAWA, druk i własność S ORGELBRANDA Księgarza i Typografa. s. 834-835

opracowała Anna Górska, Wrocław 2015