Trzmielina pospolita ma jeden pośród najpiękniejszych owoców wśród naszych drzew i krzewów. Jaskrawo różowe torebki pękają, by uwolnić białawe nasiona otoczone pomarańczową osnówką. 

"Owoc Sikorom ulubiony , Owcom zaś śmiertelny, w ludziach sprawuie gwałtowne wymioty , у płynienie żołądka. W Trydentskim Biskupstwie wytłaczaią z niego Oley do palenia. Łupinkami torebkowemi ususzonemi, utłuczonemi , posypuiąc, wszy się wygubiaią. Owoc zielony w Czerwcu zebrany, krotko z Ałunem gotowany, farbuie źołto." [3]

W przeciwieństwie do owoców, kwiaty trzmieliny są niepozorne. Ich średnica wynosi kilka mm, mają zielonkawobiaławe płatki korony i zwykle czterokrotną symetrię. Wiosną trzeba się uważnie przyjrzeć, żeby je znaleźć wśród liści.

"Kwitnie na końcu Maia: Kwiaty są bladożołtawe, y stoią w kątach między liściami na gałązkach. Krzewina ta ma smak у zapach nieprzyiemny: Konie у Bydło iey nienawidzą." [3]

W przeciwieństwie do trzmieliny brodawkowatej, gałązki trzmieliny pospolitej są gładkie, bez brodawek, ewentualnie mogą posiadać korkowate listewki.

"Drzewo ma żółtawe, gęste, mocne, szczepne, bukszpanowemu bardzo bliskie: potrzebuią go Tokarze: robią się z niego Wrzeciona, Szachy, Piszczałki do Organów, Spinety, Prątki do wykałania zębów, Węgle z niego upalone są niayprzednieysze dla rysuiących, у na proch do strzelania." [3]

Niewątpliwie, trzmielina pospolita jest ozdobą jesieni. Wiosną i latem jest niepozornym, małym drzewem, na które nikt nie zwraca szczególnej uwagi. Na jesieni prezentuje się nad wyraz malowniczo, wybarwiając pięknie nie tylko owoce, ale również i liście.

"W ogrodach angielskich często dla ozdoby się sadzi [trzmielinę], w lasach zaś naumyślnie się nie hoduie. Czasem wśród lata gąsienice wszystkie pożeraią liście i cały krzew szczególną pokrywaią paięczyną." [4]

Literatura:

1. Seneta W., Dolatowski J., 2006."Dendrologia" Wydanie II poprawione i uzupełnione. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2006. s. 356

2. Bugała W., 1991. "Drzewa i Krzewy dla terenów zieleni" wydanie II. Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, Warszawa 1991. s. 469

3. Krzysztof Kluk, 1786."Dykcyonarz Roślinny". Drukarnia J.K. Mci y Rzeczypospolitey, Warszawa 1786. s. 209-210

4. Michał Szubert. Warszawa 1827. "Opisanie Drzew i Krzewów Leśnych Królestwa Polskiego". DRUKARNIA N. GLÜCKSBERGA. s. 228-231

opracowała Anna Górska, Wrocław 2015