Ałycza pierwotnie rosła tylko na Bałkanach oraz płd.-zach. i środk. Azji. W Polsce używa jej się jako podkładki dla brzoskwiń, moreli i szlachetnych odmian śliw. Formuje się też z niej wysokie, niecięte żywopłoty, które wyglądają szczególnie pięknie w czasie kwitnienia.  Śliwa ałycza w cieplejszych regionach naszego kraju często dziczeje.

Śliwa ałycza kwitnie z reguły równocześnie z rozwojem liści. Jej kwiaty są zazwyczaj białe, choć u form ogrodowych mogą mieć barwę  różową. 

W medycynie ludowej wywarem z kwiatów ałyczy leczy się problemy z wątrobą, nerkami i prostatą [3].

Śliwa ałycza jest uprawiana od tysięcy lat i prawdopodobnie z tego powodu charakteryzuje się tak dużą zmiennością co do koloru, smaku i wielkości owoców.

W ojczyźnie ałyczy, Kaukazie, suszony przecier z jej owoców, tzw. tkłapi jest podstawowym składnikiem wielu dań, np. tradycyjnej zupy gruzińskiej charczo.

Zupa charczo:

1kg wołowiny na gulasz,
ok. 4 łyżek tkłapi (lub świeżych owoców ałyczy),
1 szklanka mielonych orzechów włoskich (jeśli nie są suche, to przed mieleniem wysuszyć na średnio rozgrzanej patelni),
0,5 szklanki ryżu,
4 cebule + olej do jej smażenia,
2 pomidory (sparzyć i obrać ze skóry),
1 papryka słodka,
1 papryka ostra,
4 ząbki czosnku,
pęczek kolendry (ewentualnie pietruszki lub estragonu)
szafran, pieprz, 2 liście laurowe

Wołowinę pokroić i gotować w 4 litrach wody z liśćmi laurowymi około 2 godz. Tkłapi rozpuścić w szklance otrzymanego bulionu. Do wołowiny dodać ryż i gotować dalej, aż ryż zmięknie. Cebulę obrać, drobno pokroić, smażyć na oleju aż się zeszkli. Smażyć dalej i stopniowo dodawać pokrojone pomidory, tkłapi, posiekane papryki, rozgnieciony czosnek, posiekaną kolendrę, szczyptę szafranu i pieprzu, całość przenieść do bulionu, dodać orzechy i gotować 5 min.

Kora śliwy ałyczy ma kolor wiśniowobrązowy, zawiera też liczne przetchlinki.

Śliwa domowa powstała najprawdopodobniej około 10 tys. lat temu ze skrzyżowania ałyczy z tarniną.

Literatura:

1. Seneta W., Dolatowski J., 2006."Dendrologia" Wydanie II poprawione i uzupełnione. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2006. s. 297-298

2. Bugała W., 1991. "Drzewa i Krzewy dla terenów zieleni" wydanie II. Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, Warszawa 1991. s. 343-344

3. speciesinfo, Алыча – (rus.) dostęp 29.04.2016.

opracowała Anna Górska, Wrocław 2016