Zielonka - logo
Głóg jednoszyjkowy, Crataegus monogyna, owoce

Głóg jednoszyjkowy, Crataegus monogyna Jacq.

Rodzina Różowate (Rosaceae)

Gatunek rodzimy; tolerancyjny co do gleby, światłolubny [1, 2]

Krzew lub małe drzewo do 12 m wys., żyje do 250 lat. Występuje w zach. i środk. Europie, zach. Azji i pn. Afryce [1, 2].

Głóg jednoszyjkowy lubi tereny otwarte i dobrze nasłonecznione, spotykamy go też w świetlistych lasach i zaroślach. Jest pospolity w całym kraju.

Głóg jednoszyjkowy, Crataegus monogyna, kwiaty

W przeciwieństwie do głogu dwuszyjkowego, który ma najczęściej dwie szyjki słupka i dwie pestki w owocu, głóg jednoszyjkowy ma z reguły jedną szyjkę słupka i jedną pestkę.

Głóg jednoszyjkowy, Crataegus monogyna, kwiaty różowe

Kwiaty głogu jednoszyjkowego najczęściej są białe, choć mogą też być różowe. Krzewy o różowych kwiatach spotyka się głównie w południowo-zachodniej Polsce.

Głóg jednoszyjkowy, Crataegus monogyna, kwiaty pełne

Dzikie krzewy głogu jednoszyjkowego mają kwiaty pięciopłatkowe. U odmian ogrodowych głogu spotykamy również rośliny o kwiatach z większą liczbą płatków korony.

Głóg jednoszyjkowy, Crataegus monogyna, gałązka z owocami
"Preparaty z głogu (nalewki z kwiatów, płynny wyciąg z owoców (...)) stosuje się dla wzmocnienia skurczów mięśnia sercowego, uregulowania rytmu i czynności serca, poprawienia krwiobiegu, obniżenia ciśnienia krwi i poprawy ogólnego stanu chorych. Leczenie głogiem przyspiesza wyzdrowienie po ciężkich chorobach, sprzyja obniżeniu poziomu cholesterolu we krwi, likwiduje początkowe formy nadciśnienia i nieprzyjemne uczucie w okolicy serca oraz zmniejsza pobudliwość ośrodkowego układu nerwowego." [3]
Głóg jednoszyjkowy, Crataegus monogyna, owoce
"Owoce głogu zawierają cukry (do 10%), kwasy organiczne (jabłkowy, krategusowy, cytrynowy, D-winylowy i in.), garbniki, fitosteryny, flawonoidy, saponiny, glikozydy, karoten (do 0,5 mg%), cholinę, witaminę C (do 30 mg%) i in. Owoce smaży się w cukrze, sporządza się z nich konfitury, namiastki kawy i herbaty. Mąkę z suszonych owoców dodaje się często do ciasta w celu otrzymania chleba o smaku owocowym." [3]
Głóg dwuszyjkowy, Crataegus leavigata, liść, Głóg jednoszyjkowy, Crataegus monogyna, liść

W przeciwieństwie do głogu dwuszyjkowego, liście krótkopędu głogu jednoszyjkowego mają wyraźne klapy (3-7). Liście te są całobrzegie, ewentualnie skąpo piłkowane na szczycie klap.

Głóg jednoszyjkowy, Crataegus monogyna, pokrój
"Roślina ta [głóg] iest iedna z naylepszych na żywe płoty; obcinana bowiem rośnie gęsto, y nie rozchodzi się w korzeniach daleko. (...) Z Kwiatów Pszczoły zbieraią Wosk blady. Z tychże pędzona Wodka ma być pomocna na Kamień y Kolki. (...) Ogrodnicy szczepią Gruszki y Jabłka na pieńkach głogowych, aby były Karłami." [4]
Dąb szypułkowy, Quercus robur, liść i owoc, obok napis, naucz się rozpoznawać drzewa z naszym programem

Literatura:

  1. Seneta W., Dolatowski J., 2006."Dendrologia" Wydanie II poprawione i uzupełnione. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2006. s. 260-262
  2. Bugała W., 1991. "Drzewa i Krzewy dla terenów zieleni" wydanie II. Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, Warszawa 1991. s. 341-342
  3. Czikow P., Łaptiew J., 1988. "Rośliny lecznicze i bogate w witaminy" Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, Warszawa 1988. s. 120-122
  4. Krzysztof Kluk, 1786."Dykcyonarz Roślinny". Drukarnia J.K. Mci y Rzeczypospolitey, Warszawa 1786. s. 161-162

opracowała Anna Górska, Wrocław 2015

wróć